Endometriyoziste Laparaskopi
Ve
Endometriyozisin Sınıflaması

 

Endometriyozis in  teşhisi, yumurtalık ve rahim yolu gibi cinsel organlarda Endometriyozis in  ne derece bir yayılma gösterdiği en iyi laparoskopik muayene ile gösterilebilir. Belirli bir Endometriyozis odağının veya yapışıklıkların, kadının şikâyetlerine ne miktarda yol açtığı - hastanın öz geçmişi ve tuşe ile muayenesi yanında – laparoskopi ile ortaya çıkarılabilir. Bu yüzden Endometriyozis şüphesinde en kısa zamanda bir laparoskopik girişim şarttır. Girişimi yapan kadın hastalıkları uzmanının, kadının şikâyetlerini bilmesi ve klinik muayeneyi şahsen yapması gereklidir.Bu şekilde bazı bulguların laparoskopi esnasında gözden kaçma olanağı azalmış olur.

Laparoskopik muayene esnasında bilhassa Douglas çukurundaki bazı bulgular gözden kaçabilir. Yumurtalıkların küçük Endometriyomaları da bazen görülmeyebilir. Bu yüzden ameliyat öncesinde sonografi resimlerinin titizlikle incelenmesi gereklidir.
 
 Laparoskopi esnasında karın boşluğundaki organlarda ve etrafındaki yapılarda sistematik bir şekilde Endometriyozis odakları aranır. Bunun için göbeğin yanındaki klasik laparoskop’un giriş yerinden başka, pubis üzerinde ikinci bir delik açmak da gereklidir. Buradan sokulan ikinci bir aletle küçük leğendeki organların pozisyonu değiştirilerek laparoskop ile daha iyi bir inspeksiyon ve görüş sağlanmış olur.
 
Genellikle idrar torbası orta derecede dolmuş olduğundan, sağ ve sol taraflarındaki çukurların diplerinde ufak Endometriyozis odakları oturmuş olabilir.
 
 Rahimin ön duvarının incelenmesinden  sonra rahim öne doğru itilip arka duvarı incelenir. Burada Plica lata’nın arka yaprağı, çapraz bağlar ve Douglas çukuru titizlikle incelenir. Çapraz bağların üzerinde Endometriyozis odakları sık görülür. Esasında bu bölge çukurda olmayıp aksine tepede bulunur. Bunun dışında üzerini örten barsak parçasının da Endometriyozisin yerleşmesini zorlaştırması beklenirdi. Bu bağların yıpranması sonucu oluşan küçük yırtıkların, Endometriyosis hücrelerinin yerleşmesine uygun zemin yarattıkları akla yakın bir izah olabilir.
 
 Zamanla rahimin arkasındaki karın zarında ve Plica lata’nın arka yaprağında yırtıklar oluşur. Buralarda Endometriyozis rahatlıkla gelişebilir. Daha sonra yumurtalıklar yukarıya çekilir ve Fossa ovarica ve yumurtalığın kendisi ve rahim yolu incelenir. Endometriyoziste yumurtalıklarda sık olarak leğen duvarı ve Fossa ovaric’nın peritonu bölgesinde yapışıklıklar bulunur. Bu yapışıklıkları laparoskopla temizlerken, yumurtalıkta Endometriyoma bulunduğu durumlarda, kistler yırtılırlar ve tam çikolata renginde bir sıvı karın içine akar. Rahim yollarında nadiren odaklar görülür. Bunlar inci gerdanlık şeklinde dizilmiş Endometriyozşs odakları olarak hemen tanınabilir.
 
 Barsak ve kör barsağın (Apendiks) incelenmesi çok önemlidir. Kör barsağın çıktığı yerde Endometriyozis odakları bulunabilir ve bunlar Apandisit ile karıştırılabilir.Yani kesin tanı için cerrahi şarttır. Öyküde endometriozisden kuşku duyulan hastalarda kısırlık problemi de varsa mutlaka tanısal laparoskopi yapılmalıdır. Laparoskopi sırasında karın zarı, rahim, douglas boşluğu, tüpler gibi tüm karın içi oluşumlar gözlenerek küçük endometriozis odaklarının varlığı araştırılırken şiddetli olgularda yapışıklıklar izlenir.
 

Laparaskopide sağ yumurtalık ve rahimin arkası Douglas bölüminde yaygın Endometriyozis odakları ( okla işaretli)

Endometriyosis  Nasıl Sınıflandırılmaktadır?

Son yıllarda Endometriyozis çeşitli safhalara ayrılmıştır. Bugün dünyada  en çok AFS Score’u (American Fertility Society’nin ) kullanılmaktadır.

Laparoskopi bulgularına göre 4 devrede toplanmak mümkündür:

Safha I Minimal Endometriyozis

Safha II Hafif (mild) Endometriyozis

Safha III Orta derece (moderate) Endometriyozis

Safha IV Ağır (severe) Endometriyozis

Endometriyozis Hastalığının Yorumunda Neler  Göz Önünde Bulundurulmalıdır?

Objektif bulgular;

1. Endometriyozis odakları, ufak leğendeki ( pelvis) organlarda fonksiyonel bozukluklar yoktur (Safha I – II ye tekâbül eder).
2. Tubo-ovariyel fonksiyonlarda mekanik bozukluklara yol açan Endometriyozis. Bu bozukluklara yapışıklıklar ve Endometriyomaların (çikolata kisti) neticesinde görülür. (Safha III ve de IV)
3. Retroservikal ve / veya idrar torbası Endometriyozisi (Safha IV) ile Sakrouterin bağların derininde yayılmış Endometriyozis.

Şahsi, kişisel  bulgular;

Ağrıların derecesi ile lokalizasyonu. Çocuk olamaması, kısırlık. Bulgular ve şikâyetler göz önüne alınarak hasta ve doktor arasında tedavinin gayeleri ve ön plana alınacak noktalar hakkında etraflı bir konuşma yapılmalıdır. Kısırlık tedavisi için Endometriyozisin  objektif bulgularının yanında kadının yaşının, ne kadar zamandır çocuk istendiği ve o güne kadar uygulanmış tedaviler ve cerrahi girişmelerin sayısının da göz önüne alınması gereklidir.

Tedavinin Gayesi Veya Tedavide  Önceliği Olan  Durumlar Nelerdir?

1. En kısa zamanda kısırlığın önüne geçmek.
2. İlerde çocuk yapabilmek için Endometriyozisin tedavisi ve yayılmasının önlenmesi.
3. Ağrı ve şikâyetlerden hastayı rahatlatmak – ilerde çocuk yapma arzusu için ideal şartlar oluşturmak.
4. Organları çıkarma ( histerektomi, ooferektomi) pahasına hastayı ağrılardan kurtarmak.

                                                Geri 
 

Doğum kontrol hapları
Laparaskopi
Kısırlıkta Lazer Cerrahisi Kullanımı
Kısırlık Nedir? Ve Tedavisi
Gebelik Nasıl Oluşur?
Adet Rötarı, adet gecikmesi, adet geçmesi
 

! Yasal Uyarı !

www.kurtaj.info

www.genitalsigil.net

Google Plus +