Kemik Erimesi,
Osteoporoz
Sık Sorulanlar 

 

Kemik Erimesi , Osteoporoz nedir, nasıl bir hastalıktır? Halk arasında “kemik erimesi” tıp dilinde “osteoporoz” olarak bilinen bu hastalık kısaca kemik yoğunluğunda (kemik dansitesi nde) meydana gelen azalmayı ifade eder. Kemikler zayıflamıştır, hafif bir zorlanma ile veya günlük hafif zorlayıcı hareketlerle kırılabilir. Ülkemizde ve Dünya’da ortalama ömrün uzadığı son yıllarda, bu hastalık özellikle önem kazanmıştır. Batılı ülkelerde, bu arada A.B.D. de bu hastalığın tedavisi için her yıl milyarlarca dolar harcanmaktadır.

Oluşabilen kırıklar sonucu sakatlıklar meydana gelebilir. İleriki yıllarda yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Osteoporoza bağlı omurga kırıklarının sonucu boyda kısalma olur, kamburluk meydana gelir. Hafif bir darbe ile meydana gelebilen kalça kırıkları genellikle ameliyat gerektirir, bu kırıkların sonucunda bazı hastalar da maalesef kaybedilebilmektedir.

Kadın ve erkekte osteoporoz  ( kemik erimesi) ve buna bağlı kırık riski ne kadardır?

70 yaşına gelmiş kadınların dörtte birinden fazlasında osteoporoza bağlı bir veya birden fazla kırık vardır. 50 yaşını geçen beyaz ırk erkeklerin %13 ünde ve beyaz ırk kadınların %40 ında yaşamın herhangi bir döneminde esteoporoza bağlı kırık riski söz konusudur. Osteoporoza bağlı olarak en fazla omurga kırıkları meydana gelmektedir. Omurga kırıklarının oranı 50 yaş üzeri kadınlarda ülkeden ülkeye değişmek üzere %6 ile %32 arasında tesbit edilmiştir. Bu oran bol güneş alan ülkemizde %9 kadardır. Omurga kırıkları kadınlarda erkeklere oranla üç kat fazla görülür. 75 yaş üzerindeki kadınlarda kalça kırık riski erkeklerin iki katıdır.

Osteoporoza bağlı kırıkların belirgin özellikleri varmıdır?

Vardır. Yaş ilerledikçe bu kırıların sıklığı çok fazla miktarda artar. Kadınlarda daha sıktır ve daha erken yaşta meydana gelir . Diğer bir karakterleri hafif bir darbe ile meydana gelebilmeleridir.

Omurga kırıkları sonucu meydana gelen belirti ve bulgular nedir?

Kırıklar fazla ise genel bir hastalık hali görülür:

• Boy kısalır ve kamburluk gelişir.

• Sırtta ve belde ağrılar olur.
• Kabızlık ve gaz şikayetleri vardır.
• Kamburluk gelişmezse karın öne çıkmıştır.
• Dış görünüşte ve yaşam kalitesinde bozukluk vardır.
   

Kalça kırıkları sonucu ortaya çıkan tablo nasıldır?

Omurga kırığında olduğu gibi bunda da  hastalık hali vardır.

·        Uzun süre yatakta yatmaya bağlı olarak beyin felci, akciğer embolisi (akciğere  giden damarın tıkanması) ve zatürriye riski yüksektir. Bu tablolardan birinin veya birden fazlasının görülmesi sonucu kalça kırığı geçiren hastaların % 5 – 20 kadarı ölmektedir.

·        Böbrek ve barsak fonksiyonlarında bozukluk meydana gelebilir.

·        Hastaların takriben üçte biri uzun süreli bakıma ihtiyaç gösterir.

·        Hastaların takriben beşte biri normal yaşama dönebilir.
 

 Erkeklerde osteoporozla  (kemikerimesi) ilgili risk faktörleri nelerdir?

·        Güneşten istifade etmemek.

·        Zayıf ve ince yapılı olmak.

·        Alkolü ve sigarayı fazla tüketmek.

·        Kalsiyumu veya kalsiyumlu gıdaları az almak.

·        Erkeklik hormonu (testesteron) nun az düzeyde olması.

·        Evvelce düşmüş ve küçük bir darbe ile kırık geçirmiş olmak.

·        İltahaplı romatizma, astım ve bazı cilt hastalıklarının tedavisi için halk arasında kortizon olarak bilinen, tıp dilinde kortikosteroid diye isimlendirilen ilaçlardan uzun süre kullanmış olmak.

·        Felç veya bir kırık nedeniyle uzun süre hareketsiz kalmak.

 

Kadınlarda osteoporoz la (kemik erimesi) ilgili risk faktörleri nelerdir?

          ·        Menopoz ve sonraki yaş,

·        Beyaz ırk,

·        Asya kökenli olmak,

·        Çok az kilolu olmak,

·        Ailede osteroporoz ve buna bağlı kırık öyküsü bulunmak,

·        Sigara, alkol ve kafeini fazla tüketmek,

·        Güneşten pek istifade etmemek,

·        Uygunsuz ayakkabı giyip düşmeye ortam hazırlamak,

·        Kalsiyum ve D vitaminini ihtiva eden ilaç ve gıdaları az almak,

·        Az hareket etmek,

·        Kortizon, antiasit diye bilinen bazı mide ilaçlarının, epilepsi (sara) ve hipotriodi  (troid bezinin az çalışması) ilaçlarının uzun süre kullanılması,

·        Bariz osteoporoz gelişmişse tavsiye edilen egzersiz ve ilaçları ihmal etmek.

Kemik yoğunluğunun ölçümü hangi hallerde gereklidir?

1. Uzun süren hareketsizliklerde (felç, uzun yatak istirahatı gerektiren kırık veya müzmin bir hastalık),
2. Cerrahi osteoporoz (yumurtalıkların ameliyatla alınması),
3. Adet görülmemesi (amenore) veya hastalık derecesindeki iştahsızlık (anoreksia nevrosa) hallerinde,
4. Normal grafiklerinde osteoporoz düşünülen kişiler,
5. Mide ameliyatı sonucu midesinin bir kısmı alınmış ve gıdaların barsaktaki emiliminde problemi olanlar, (Bunlarda kalsiyum alımı yetersiz olacaktır)
6. Uzun süre kortikosteroid kullananlar ve epilepsi tedavisi görenler,
7. Bazı kanser ilaçlarının kullanılması,
8. Tiroid bezinin az çalışmasına bağlı olarak uzun süren tiroid ekstrelerini kullananlar,
9. Böbrek fonksiyonlarında problemi olanlar,
10. Mide için kullanılan antiasitleri ve genelde pıhtı çözücü olarak kullanılan heparinli ilaçları uzun süre kullananlar,
11. Osteoporozlu hastaların tedavilerin takibinde,
12. Kısa boy, minyon yapı, ailede osteoporoz öyküsü, kişide çok sayıda kırık öyküsü, boyda 2,5 cm. den fazla kısalma, kalsiyumdan fakir beslenme, alkol, sigara ve kahveyi fazla tüketme, erkekte 65 yaştan yukarı olma hallerinden iki ve daha fazlası mevcutsa kemik yoğunluğunun ölçülmesi gereklidir.
13. Kadının tahmin edilen menopoz yaşından takriben 3 yıl evvelki dönemde kemik yoğunluğu ölçümünün yapılması gereklidir. (Tahmini menopoz yaşı kanda yapılan bazı hormon tetkiklerinden anlaşılabilmektedir.)

 Osteoporoz a bağlı kırıkların komplikasyonları nelerdir?

Özet olarak şunlardır:

1. Ağrı
2. Sırtta ve belde deformasyon
3. Sakatlık (özellikle kalça kırıklarında)
4. Hareketsizliğe bağlı kondüsyon kaybı
5. Kırıkların tedavisinin uzun zaman sürmesi nedeniyle bu kişilerde depresyon v.s. gibi bazı psikolojik problemler ortaya çıkabilir.

 Osteoporoz un gelişmesini önlemek mümkün müdür, mümkünse nasıl olmalıdır?

Her hasalıkta olduğu gibi burada da osteoporozu önlemek tedavi etmekten daha önemlidir ve daha kolaydır. Osteoporozda kaybedilen kemik dokusunun tününü tamamen yerine koymak mümkün olmadığından, bu hastalıkta da koruyucu hekimlik önlemlerini almak hem daha kolay hem de daha ucuzdur. Osteoporoz gelişmişse tabii ki bunu tedavi etmeye ve de en önemlisi bir kırığın gelişmesini önlemeye çalışmak gereklidir.

Düşme riskini azaltmak için alınması gereken önlemler nelerdir?

Bu önlemler şunlardır:

1. Egzersiz yapmak suretiyle kas ve kemik gücünü arttırmak, denge ve koordinasyonu geliştirmek çok yararlıdır.
2. Tansiyon düşüren, şekeri düşüren, sakinlik ve uyku hali yapabilecek ilaçları zorunlu kalmadıkça kullanmamak gereklidir. Bunların kullanılması düşme ve kırık riskini arttırır.
3. Hekim tarafından kullanılmasında yarar görülen ve önerilen bastonu kullanmayı ihmal etmemek gereklidir.
4. Düşmeye sebep olabilecek hipotansiyon, görme bozuklukları ve sara gibi beyin hastalikları, şeker düşüklüğü (hipoglisemi), kalp hastalıkları uygun tedaviyle kontrol altında tutulmalıdır.
5. Öne eğilerek çalışmaktan ve iş yapmaktan, ağır bir şey kaldırmaktan ve silkelemekten, yükseğe uzanmaktan sakınılmalıdır.
6. Ayakkabının uygun olması gereklidir. En uygun ayakkabı geniş taraklı ve geniş topuklu, topuk yüksekliği 3-4 cm, altı kaymayan ve  yumuşak tabanlı olanıdır.
7. Evde osteoporozlu veya osteoporoz riski altında kimse varsa kırık ihtimalini en aza indirmek amacıyla çevre koşullarının düzenlenmesi uygun olur. Evde yeterli ışıklandırma olmalı, mümkünse merdiven olmamalı, yatak odası banyoya yakın olmalı, evdeki zemin kaygan olamamalı, kalabalık eşya olmamalı, ayağın takılabileceği halı, kilim v.s. olmamalı, tuvaletlere ve banyoya tutunma boruları konmalı, klozet yüksekliği uygun olmalı, uzun saplı ayakkabı çekeceği kullanılmalı, koltuklar uygun ve ortopedik olmalı, koltuklarda belin arkasına konmak üzere küçük yastıklar bulundurulmalıdır.

 Osteoporoz da etkin bir tedavi ile neler sağlanabilir?Kemik Erimesi tedavisi ile neler elde edilir?

1. Ağrı azalır veya kaybolur.
2. Deformite ve sakatlık önlenebilir.
3. Depresyon, kişinin kendine güvensizliği ve devamlı hasta hali önlenebilir.
4. Düşmüş olan yaşam kalitesi yükseltilebilir.
5. Kırık riski çok önemli derecede azaltılabilir.

Kaynak : Op.Dr.Nurettin Ümit Özak
                Ortopedi-Travmatoloji Uzmanı
                www.mezoterapi.org

                                                    Geri 

Menopozda beslenme
Kemik Dansitometrisi, Luna
Kemik Erimesi tedavisi, actonel,fosamax, miacalcic, bonviva kullanımı
 
 

! Yasal Uyarı !

www.kurtaj.info

www.genitalsigil.net

Google Plus +