Tümör Belirteçleri,
Tümör Markırları
Jinekolojik
kanserlerde , özellikle overlere (yumurtalık) ait patolojilerde, kan
tahlilleri ile elde edilen bazı belirteçler ( markırlar) teşhiste ve
tedavide yardımcı oldukları gibi, tedavi sonrası hastaların takibinde de rol
oynamaktadırlar. Bunlara tümör markırları (tm markırları), tümör
belirteçleri denmektedir. Çeşitli vücut sıvılarındaki düzeyi tümörün varlığı
ve gelişimi ile ilişkili bir maddenim tümör belirteci (marker) olduğu
söylenebilir. Bilim adamları ve hekimler, özgül, güvenilir ve kolaylıkla
belirlenebilir bir tümör belirteci arayışını sürdürmektedirler. Ancak bu
güne kadar, bu özelliklerin tümünü içeren bir bileşik bulunamamıştır.
Kanserli dokulardan kaynaklanan ve çeşitli vücut sıvılarında artan pek çok
biyolojik bileşik tümör belirteci olarak kullanılabilmektedir.
Jinekolojide en sık kullanılanlar ca-125,
i Ca-19-9, bhCG, a-fetoprotein, CEA gibi belirteçlerdir. Ancak bunların
hiçbirinin güvenilirliği yeterli düzeyde değildir. Bu testler sadece fikir
vermesi açısından önemlidir, yalnız başlarına kesin tanıya götürmezler.Bazı
over tümörleri salgıladıkları hormonlar ya da bazı benzer maddeler ile
kendilerin belli edebilirler. Bunlardan en sık kullanılan tümör belirteci Ca-125
adı verilendir. Bu madde özellikle seröz kistadenokarsinom türü kanserde
artış gösterir. Kanda Ca-125 artışı habaset lehine olmakla birlikte
endometriozis, enfeksiyon hatta sigara içimi gibi durumlarda da
görülebileceğinden çok güvenilir değildir. Kitlenin hormon salgılayıp
salgılamadığını anlamak için kanda hormon düzeylerine bakılabilir.
Bu sayfadaki bilgiler dışında ayrıca parantez içindeki başlıkları da "blog"
sayfamızda kısmen bilimsel dilde yazılmış makaleler şeklinde de
bulabilirsiniz (Tümör Markırları ca 125 nedir, ca testi, ca 19-9, ca
değerleri, ca15-3, ca125 Tm Markırı Tümör Belirteçleri ca nedir, ca125
değerleri, ca kanser aşısı )
En Sık Kullanılan
Tümör Markırları (belirteçleri) Nelerdir?
v
CEA ; over,serviks,meme,akciğer,mesane,prostat
v
AFP ;
hepatoma ,testis ve bazı germ hücreli tümörler
v
β HCG ;
koryokarsinom ve trofoblastik farklılaşma gösteren embriyonel karsinomlar
v
PLAP ;
serviks ve epitelyal over kanserleri
v
CA 125
v
CA 19-9
v
CA 15-3
v
PAP:
Prostatic Acid Phosphotase
; Prostat kanseri
v
β--MİKROGLOBULİN 2 ; Multiple Myoloma ,Hodgkin Lenfoma
v
Calsitonin;
Medüller Tiroid kanseri
v
TPS:
Doku polipeptid spesifik antijeni
(Sitokeratin 18) ; Meme, yumurtalık, serviks, prostat, akciğer ve
mide-bağırsak tümörlerinin izlenmesinde.
Tümör Markırları
(Belirteçleri) Klinikte Hangi Amaçla Kullanılırlar?
v
Neoplazi,
kanser taranması
v
Kanser
tanısı
v
Kanserin
sınıflandırılması
v
Tedavi
takibi
v
Nüks
durumlarının takibi
v
Metastaz
ve kanserin yayılımının takibi
Tümör Belirteçlerinden Jinekolojide En Sık Kullanılanlar Ve
Anlamları Nelerdir?
CA 125
Hangi
Durumlarda Bakılmaktadır?
ü
Yumurtalık,
Over kanseri
ü
Endometrium
kanseri
ü
Fallop
tüpler kanseri
Diğer
Yükselme Sebepleri Nelerdir?
ü
Sağlıklı
insanların %1’i
ü
Endometriosis ve endometrioma
ü
Pelvik
enflamatuar hastalık (PID)
ü
Leiomiyomlar
ü
Adenomiyozis
ü
Ektopik
gebelik
ü
Benign
overyal kistler
ü
K.c ve
pankreas hastalıkları
ü
Peritonit
ü
Renal
yetmezlik
ü
Gebelik
ü
Menstrual
siklus luteal fazı
ü
Perikardit,
pelvis enflamasyonu
ü
Pankreatit
CA 19 –
9
Hangi
Durumlarda Bakılmaktadır?
ü
Pankreas
kanseri
ü
Yumurtalık,
Over Kanseri
ü
Mide ,gastrik
kanser
ü
Safra
yolları kanseri
Diğer
Yükselme Sebepleri Nelerdir?
ü
Sarılık ,ikter
ü
Romatizmal
hastalıklar
ü
Meme
kanseri
ü
Böbrek
hastalıkları, diabetik nefropati
ü
Mide,
bağırsak kanalında, pankreasda, karaciğerde, safra kesesinde iyi huylu urlar
,tümörler.
CEA: (Carcino Embryionic
Antigen)
Hangi
Durumlarda Bakılmaktadır?
ü
Bağırsak,
kolorektal kanserler
ü
Meme
kanseri
ü
Akciğer
kanseri
ü
Tiroid,
guatr kanseri
ü
Mide
kanseri
ü
Over,yumurtalık
kanseri
ü
Uterus ,
rahim kanseri
ü
Pankreas ve
safra kesesi kanserleri
Diğer
Yükselme Sebepleri Nelerdir?
ü
Alkol
ü
Bazı
İlaçlar
ü
Sigara
ü
Mide,
bağırsak sistemi, karaciğer, ve akciğerin iyi huylu tümörleri
HCG: (Human
Chorionic Gonadotropin )
Hangi
Durumlarda Bakılmaktadır?
ü
Hidatiform
Mol
ü
Koryokarsinom
ü
Testis
tümörleri
Diğer
Yükselme Sebepleri Nelerdir?
ü
Gebelik
ü
Bağımlılık
yapan ilaçlar maddeler
ü
Primer
testis yetmezliği
AFP: (Alpha Feto
Protein)
Hangi
Durumlarda Bakılmaktadır?
ü
Over,
yumurtalık kanseri
ü
Karaciğer
kanseri
ü
Testis
kanseri
Diğer
Yükselme Sebepleri Nelerdir?
ü
Gebelik
ü
Kronik
karaciğer hastalığı
ü
Bazı
İlaçlar, kimyasallar
CA 15-3
Hangi
Durumlarda Bakılmaktadır?
ü
Meme
kanseri
Diğer
Yükselme Sebepleri Nelerdir?
ü
İyi huylu
meme tümörleri
ü
Üriner
enfeksiyon, idrar yolu iltihapları
ü
Kronik
karaciğer hastalığı
ü
Yumurtalık
kanserleri
ü
Akut
pankreas iltihabı
ü
Bağırsak
kanseri
ü
Otoimmün
hastalıklar
Geri
Yumurtalık
Kistlerinin Tanısı Nasıl Yapılır?
Jinekolojik
Kanserler, Yumurtalık Kanseri
Jinekoljida
Ultrasonografi Kullanımı
Gebelikte
Over Kisteri
|