Rahim Alınması Ameliyatı
(Histerektomi)
|
Histerektomi rahim alınması operasyonudur. (Yunanca, hystrea: rahim, ektome:
kesme.) Eğer rahimde kanser, şiddetli bir endometriyosis, myom varsa veya
alt karında rahmin komşu organlara yapışması gibi bir durum ortaya
çıkmışsa, çok ağır ve kontrol edilemez kanamalar mevcutsa veya rahim düşmüş
ve vajinadan dışarı taşıyorsa histerektomi uygulanması gerekir.
Histerektomiyi gerektiren başka durumlar da vardır.Menopoz sonrası
veya menopoza yakın yaşı olan kadınlarda genellikle beraberinde
yumurtalıklar da alınır. (bilateral salpingo oferektomi-BSO) Eğer yaş 40'ın
altında ise ve yumurtalıklarda gözle görülen sorun yoksa en azından biri
bırakılır. |
Hangi durumlarda rahim çıkartılması ameliyatı yapılır?
·
Uterus (rahim) myomları: Histerektomi için en önde gelen neden uterusun (rahimin)
myomlarıdır. Endikasyonlar hastanın yaşı ile ilgili olarak değişir. Uterus
(rahim) myomları kadınlarda en sık karşılaşılan iyi huylu tümörlerdir ve bu
yüzden histerektomilerin çok geniş bir bölümünden sorumludurlar. Myomlar
için histerektomi uygulanması kararı genellikle anormal kanama, pelvik ağrı
veya bası gibi şikayetlerin tedavi gerekliliğine dayanmaktadır.
·
Düzensiz kanamalar,disfonkisyonel kanama: Histerektomilerin % 20'sinde endikasyon hormonal nedenlere
bağlı düzensiz kanamalardır. Bu tür hastalarda ilaç tedavisi etkili olmazsa
veya hasta ilaç tedavisini kabullenemezse ameliyat düşünülür.
·
Adet ağrılarının şiddetli olması(geçmeyen inatçı dismenore):
Adet ağrıları hastanın günlük yaşamını sekteye uğratıyorsa,ilaç tedavisi
başarılı olmazsa ve hasta çocuk doğurmak istemiyorsa histerektomi
düşünülebilir.
·
Kasık ağrıları, rahim sarkması, kanser öncesi belirtiler:
Rahimden
kaynaklandığı düşünülen kasık ağrıları, rahim ağzında görülen kanser öncüsü
lezyonlar, rahimin sarkması olgularında histerektomi yapılabilir.
·
Doğum kompliksyonları,Doğumda acil durumlar: Acil histerektomiler daha ziyade doğumla ilgili
komplikasyonlarda uygulanır. Doğum sonrası rahim kanamasının
durdurulamaması (atoni), tamir edilemeyen rahim yırtıkları, bebeğin
eşinin-plasentanın ayrılmaması (plasenta acreata ve inkreata) olgularında
gerekli olabilir.
·
Diğer sebepler;
Endometriozis (Rahim içinde bulunması gereken rahim içi zarının rahim
dışında bulunması), rahim ve yumurtalık kanseri, iyi huylu yumurtalık
tümörlerinde histerektomi yapılabilir. Rahim ve yumurtalıkları tutan ciddi
enfeksiyon ve abse gelişiminde histerektomi gerekebilir.
Histerektomi (rahim ameliyatı )kararı nasıl verilir? Bu
süreçte hastanın bilgilendirilmesi gereken noktalar nelerdir?
Histerektomi ( rahim alınması ameliyatı)kararı hasta ve doktorun birlikte vermesi gereken bir
karardır. Bir çok hasta için histerektomiye gidiş kararı çok ani olabilir.
Hastalar anestezinin ve cerrahinin potansiyel riskleri ile karşılaşırlar.
Hasta eğer menopoz öncesi dönemde ise adet görme ve çocuk doğurma
yeteneğinin kaybıyla da buna adapte olmak zorunda kalır. Birçok kadının
ilgilendiği nokta ameliyatın hastanın dişiliğini kaybetmesine, cinsel
doyumu azaltmasına ve kocası ile arasındaki problemlerin artmasına neden
olup olmayacağıdır. Üreme organlarının kaybına ilişkin üzüntü diğer karın
içi organlarının kaybına göre fazladır. Hastanın ameliyattan sonra kendini
kötü hissetme olasılığını en aza indirmek için ameliyat öncesi
bilgilendirme ve hastayı hazırlamak önemlidir.
Histerektomi , rahim alınması amelyatı için kullanılan cerrahi teknikler nelerdir?
Rahim karında yapılan bir kesiden veya vagenden karına hiç kesi yapmadan
çıkarılabilir. Histerektomilerin yaklaşık %80'i karın kesisi ile
yapılmaktadır.(total abdominal histerektomi-TAH) Genellikle bu yöntem daha
fazla ameliyat sonrası ağrıya ve daha uzun hastanede kalmaya neden olur.
Genellikle zor vakalar bu yöntemle yapılır. Eğer büyük bir rahim veya
yumurtalık tümörü veya kanseri varsa karından girmek gereklidir. Birçok
doktor zaten bu tür müdahaleyi tercih eder, çünkü karındaki organlar daha
iyi görülür. Vajinadan girilerek yapılan histerektomi genellikle rahim
sarkmasının düzeltilmesi gibi durumlarda tercih edilir.
Histerektomi 3 türlü yapılır;
ü
Total
histerektomi (Rahmin tamamı çıkarılır): Rahim ve serviks (rahim kanalı ve
ağzı) birlikte çıkarılır.
ü
Radikal
histerektomi (bazı kanser türlerinde yapılır): Uterus, serviks, destekleyen
bağları, vagenin üst kısımları ve bazı lenf bezleri çıkarılır.Kanser
ameliyatlarında uygulanır.
ü
Subtotal
histerektomi (kısmi histerektomi) : Sadece rahimin gövde kısmı çıkarılır.
Serviks (rahim kanalı) yerinde kalır. Eskiden sıklıkla yapılan bir
operasyon olmasına ve son yıllarda yeniden popülarite kazanmış olmasına
rağmen pek tercih edilen bir yöntem değildir.Rahim ağzının bırakılması
kadını ilerde bu bölgeye ait problemlerin riskine sokar.
Histerektomi (rahim alınması ameliyatı)uygularken operatör sıklıkla alt karında yatay olarak kasık
tüylerinin hemen üstünde yada nadiren dikey olarak göbekten tüylerin
hizasına kadar bir kesik yapar.Her iki ameliyat da 1-2 saat sürer (genel
anestezi ile). Histerektomi esnasına rahimi yerinde tutan tüm bağlar ve
beslenmesini sağlayan tüm damarlar tek tek bulunur, özel aletlerle
tutularak kesilir ve bu aletler alınmadan önce özel dikişlerle bağlanır. Bu
sırada rahimle yakın komşuluğu olan idrar torbası, idrar toplama kanalları
ve barsakların zarar görmemesi sağlanır.
Histerektomi sırasında yumurtalıklar da çıkarılmalı mıdır?
|
İstatistiklere göre histerektomilerin % 35'inde yumurtalıklar
çıkarılmamaktadır. Bazen sadece tek yumurtalık çıkarılır. 45 yaşından
sonra yapılan histerektomilerde yumurtalıklar da birlikte sıklıkla
çıkarılırlar.Burada amaç hastayı ileride yumurtalık kökenli bir
problemden dolayı bir ameliyattan korumaktır. Ayrıca yumurtalıklara ait
bir bozukluk varsa bir veya iki yumurtalık genç hastada da
çıkarılabilinir. |
Yumurtalıklar çıkarıldığında yumurtalıklardan salgılanan östrogen (kadınlık
hormonu) hormonu çok azalır ve menopoz başlar. Buna cerrahi menopoz denir.
Ani ve şiddetli menopoz şikayetleri (sıcak basmaları, vaginal kuruluk
hissi, baş dönmesi, gece terlemeleri, kabızlık, depresyon gibi) ameliyattan
hemen sonra başlayabilir. Sadece rahim çıkarıldığında hasta ameliyattan
sonra adet görmez, ancak yumurtalıklar yerinde kalırsa hastanın bu tür
şikayetleri olmaz. Çünkü yumurtalıklar faaliyet göstermeye ve estrogen
salgılamaya devam ederler.
Yumurtalıkların da çıkarıldığı hastalarda eksilen hormonun takviyesi ile
şikayetler azaltılabilir. Özellikle genç yaşta yumurtalıkların çıkarıldığı
hastalar mutlaka bu hormon tedavisini almalıdırlar. Çünkü kadınlık
hormonunun eksikliği kemik erimesi, kalp hastalığı riskinin artması gibi
hayati sorunlara yol açabilirler.
Histerektomi, rahim alınması sırasındaki riskler nelerdir?
İstatistiklere göre histerektomi operasyonuna bağlı ölüm riski histerektomi
nedeni kanser veya gebelik ile ilgili değil ise 10.000 ameliyatta 6-11;
gebelik ile ilgili ise 29-30; kanser ile ilgili nedenler söz konusu ise
70-200'dür.
Hastaların %10-25’i ameliyata bağlı bir problem yaşar. Bunlar ateş,
enfeksiyon, idrar enfeksiyonları, ani menopoz bulguları (sıcak basmaları,
vaginal kuruluk hissi, baş dönmesi, gece terlemeleri, kabızlık, depresyon
gibi) olabilir.
Ameliyat sonrası hasta bakımı nasıldır?
Birinci gün:En
şiddetli ağrı ameliyattan hemen sonra duyulduğunda bu dönemi hafifletmek
için genellikle yoğun ağrı kesici tedavi uygulanır. İdrar kesesinin
travmatize olmasından dolayı hastanın idrar yapması zor olabileceğinden
idrar sondası ameliyat sonrası 18-24 saat süreyle takılı bırakılır.
Ameliyat günü hastanın ağızdan beslenmesi yasaklanır. Barsak hareketleri
başladıktan sonra sıvı gıdalarla beslenmeye başlanır. Hastanın 6-8 saat
sonra ayağa kaldırılması gerekir.
İkinci gün:
Ameliyat yerinin ağrısı azalır. Ancak bu dönemde barsak gazları nedeni ile
hem ameliyat yerinde, hem de tüm karında ağrılar olabilir. Bu ağrıları
azaltmanın yolu hastanede verilen diyetin dışına taşmamak ve hareketli
olmaktır. Herkes de aynı derecede gaza bağlı ağrı olmaz. Ancak bazı
durumlarda ameliyat yerinin ağrısını unutturacak kadar şiddetli olabilir.
Hastanın kesi yeri su geçirmeyen bant/spray ile kapatılıp banyo yapabilir.
Üçüncü gün:
Gaz problemi bazen 3.güne uzayabilir. Ancak genellikle artık hasta
rahattır. Genellikle hasta bugün taburcu edilir. Cilt enfeksiyonları
genellikle 3-5.günler arasında çıkar. Bu durumda ciltteki kesi yerinin bir
kısmı açılır ve düzenli pansumanlara başlanır.
Cerrahiden sonra normal hayata dönmek
uzun sürer mi?Rahim ameliyatı sonrası cinsel hayat ve cinsellik.
Genellikle cerrahi işlemin tekniğine göre ve ameliyat nedenine göre
değişmekle birlikte histerektomi sonrası hastanede kalma süresi 2 gecedir.
Normal aktivitelere tam olarak dönmek 4-6 hafta sürebilir. Ancak hastaların
çoğu birinci haftanın sonunda iyi hissetmektedir.
Dikişlerin tam iyileşmesi için hasta ameliyattan sonraki 6 hafta içinde
fazla ağırlık kaldırmamalıdır. Ameliyat sonrası 6 hafta içinde cinsel
ilişki tavsiye edilmez.6 hafta sonra geçtikten sonra cinsel hayat ve
cinsellik eskisi gibi ameliyat olmuş ,rahmi alınmış kadında devam
edebilmektedir. Hatta gebe kalma korkusu olmadığı (özellike ameliyat
sırasında menapoza girmemiş ve monopoz belirtileri olmayan kadınlarda) için
çiftler cinsel yaşamlarında daha rahat etmektedirler.
Hasta tam iyileşene kadar araba kullanması tavsiye
edilmez. Bunlar dışında hasta kendini iyi hissettiği sürece normal hayatını
sürdürebilir.
İlk ve ikinci hafta çok yorucu aktivitelerden kaçınmalı ve aktivite
seviyesini yavaş yavaş arttırmalıdırlar. Banyo duş alma ve dökme suyla
yıkanma şeklinde olmalıdır. Düzenli bir diyet izlenmelidir. İdrar ve gaita
yaparken ıkınmaktan kaçınılmalıdır. Eğer vajinal kanama veya ateş olursa
doktora haber verilmelidir.
Ameliyat sonrası ne zaman doktora haber
verilmelidir?
Ø
38 C'nin
üzerindeki ateş veya 24 saatten uzun süren 37,5- 37,9 arasında ateş.
Ø
Ağrı
kesiciyle geçmeyen ağrı
Ø
Defekasyon
(tuvalet yapma ) sırasında güçlük, karnın alt kısmında ağrı, şişlik
Ø
İdrar
yapmada güçlük, ağrı, yanma, bulanık ve kanlı idrar
Ø
Bacaklarında ağrı, şişlik, kızarıklık
Ø
Göğüs
ağrısı, öksürük, soluk alıp vermede güçlük
Ø
Sıcak
basması, terleme, hızlı kalp atımı
Ø
Bir saat
içinde 2 yada daha fazla ped kirleten parlak kırmızı renkteki kanama
varlığı.
Unutmayın!
Histerektomi sadece rahmin çıkarılmasıdır. Histerektomi ameliyatı olan
kadınlar bir daha hiç adet göremez. Cinsel ilişkiyi sağlayan organ rahim
değil vajinadır. Histerektomi sırasında vajinaya dokunulmadığı için cinsel
ilişki kurulmasında hiçbir farklılık ortaya çıkmaz. Birlikte yumurtalıklar
çıkarılmadığı takdirde adet görülmediği halde menopoza ait belirti ve
komplikasyonlar oluşmaz. Şayet birlikte yumurtalıklar da çıkarılmış ise
operasyon sonrası cerrahi menopoz tablosu gelişir ve hormon replasman
tedavisi hemen başlatılmalıdır.
Etiket; Rahim ameliyatı histerektomi, rahim alınması ameliyatı, rahim
resimleri
rahim şekli anomalileri, rahim resmi, total abdominal histerektomi
Geri
Miyom
nedir, Rahim Şekli, Rahim Resimleri
Plasenta
akreata ve plasenta resm,i rahim resmi
Jinekolojik
Kanserler Ve Onkoloji
Endometriyal
Ablasion Operasyonu, Fazla Kanama
Doğumda
Ve Doğum Sonrası Acil Durumlar
Gynecologist,
surgeon general İstanbul
Kadın
Doğum (Jinekoloji) Ameliyatları Sonrası Cinsellik, Seks
|