Over Kanseri
Kadında Yumurtalık Kanseri

Over kanseri yani yumurtalık kanseri kadın genital kanserleri içinde en geç tanısı konabilen ve bu nedenle en fazla ölüme sebebiyet veren kanser türü olması nedeni ile ayrı bir öneme sahiptir.Over kanseri kadın kanserlerinn %4'ünü, genital kanserlerin ise %23'ünü meydana getirir. Over kanseri tanısı konan kadınlarda 5 yıllık yaşamı ortalama  % 35 civarındadır.Yumurtalık kanseri gelişmiş  ülkelerde daha fazla görülür. Bu sebeple  çevresel faktörlerin etkisini düşündürmektedir.

Over kanseri her yaşta görülebilmesine rağmen kadınlarda en fazla 45 yaşından sonra rastlanır. Özellikle 75-79 yaşlar arasında pik yapar. Menopoz öncesi dönemde over tümörlerinin sadece % 7'si kanserken bu oran menopoz sonrası  hızla %30'a çıkar. Over dokusu pek çok değişik hücreyi içinde barındırır. Kanserin köken aldığı hücre türüne göre de görülme yaşları ve oranları da doğal olarak  değişir. Overin ve diğer tüm dokuların ana yapısını oluşturan epitel hücrelerden köken alan tümörler en sık görülenoevr  tümürlerdir. Menopoz sonrası kanser teşhisi konan vakaların % 80'i epitelyal tümörlerken, 20 yaş altında teşhis edilen vakaların % 60'ı germ hücreli yani embryonik döneme ait hücreler ile ilgili over tümörlerdir.

Over kanseri için risk faktörleri  nedir?

Over kanseri oluşumunu hormonal, ailesel ve çevresel faktörlerin etkiledikleri düşünülmektedir. Sık ve fazla sayıda kesintisiz bir şekilde yumurtlama yani ovulasyon  olanlarda kanserin daha fazla görüldüğü bilinmektedir. Buna göre hiç gebe kalmamış kadınlarda risk daha fazlayken doğum yapan kadınlarda  risk 1/2 ile 1/4 oranında azalmaktadır. Gebe kalmayı engelleme mekanizması açısından yumurtlamayı baskılayarak etki eden doğum kontrol hapları da kanser görülme sıklığını belirgin derecede azaltır. Yani sanılanınaksine doğum kontrol hapları kanser yapmadığı gibi kansere karşı koruyucu  ve önemli bir rol oynarlar. Buna karşılık menopoz sonrası dönemde hormon replasman tedavisi sırasında eğer progesteron eklenmeden tek başına östrojen verilirse over kanseri riskinin arttığı da  iddia edilmektedir. Birinci derece akrabalarında over kanseri, yani yumurtalık kanseri  olan kadınlarda  hastalığın daha sık görülmesi genetik bir faktörün etkisini düşündürmektedir. Yapılan bazı çalıışmalar sonucu meme ve over kanserine neden olduğu saptanan bazı genler bulunmuştur.

Over kanseri belirtileri nelerdir?

Yumurtalık kanseri belirtileri bir özellik içermeyebilir ve bu sebeple over kanserinde erken tanı son derece zordur. Çünkü çoğu zaman şikayetler belirgin değildir. Yumurtalık kanserinin erken dönem belirtileri genellikle belli belirsizdir. Bu belirtilerin genellikle kanserden çok kanser dışı sebeplere bağlı olduğu unutulmamalıdır.

Karında şişme,beklenmeyen vajinal kanamalar, karında basınç duygusu ,sırt veya bacak ağrısı ,gaz, şişkinlik, uzun süren hazımsızlık gibi sorunlar belirtileri olabilmektedir.Bu belirtilerin yumurtalık kanseri ile ilişkili olabileceği düşünüldüğü zaman kanser yumurtalıkların dışına yayılmış olabilir. Yumurtalık kanserlerinin çoğu batın içindeki organların yüzeyine kolaylıkla yayılır. Belirtilerin bilinmesi ve bu belirtilere dikkat edilmesi, kanserin erken tanınması ve başarıyla tedavi edilmesini sağlayabilir.

Karın ağrısı , şişkinlik, hazımsızlık erken devredeki belirtilerdir. İleri evrelerde ise komşu organlara ait bası bulguları, karın ağrısı, pelviste kitle ve aşağı doğru bası hissi, vajinal kanama gibi spesifik olmayan şikayetlerdir. Hastayı doktora götüren en sık şikayet ise aşırı derecede karın şişliğidir. Bu şişliğin sebebi çoğu zaman karın içerisinde sıvı birikimi yani asittir.

Yumurtalık kanseri tanısı nasıl konur?

Rutin jinekolojik muayene r esnasında özellikle menopoz sonrası kadınlarda pelvik alanda kitle saptanması over kanserini öncelikle düşündürmelidir. Ultrasonografide yumurtalıklarda kitle ile muayende bu kitlenin hareketli olmaması tanıyı destekler. Ayırıcı tanıda miyomlar, normal ve anormal gebelikler ve diğer komşu organ kanserleri mutlaka araştırılmalıdır. Over kanseri düşünülen kadınlarda aile öyküsü dikkatli alınmalı, iyi bir sistemik ve jinekolojik muayene mutlaka  yapılmalı, özellkle genç hastalarda pap  smear de yapılmalıdır. Ayrıca over içindeki damarlanmanın tespiti açısından doppler ultrason ile hem overleri hem de komşu organları incelemeye yönelik radyolojik tetkikler yapılmalıdır. Manyetik rezonans (MR)  ve bilgisayarlı tomografi kitlenin daha iyi incelenmesine olanak sağlar. Over kanseri tanısını güçlendiren ve bu konuda hekimlere son derece yardımcı olan bir başka tetkik de tümör belirteçleridir. Burada CEA, ca12-5 ve ca 12-9 mutlaka bakılmalıdır.

Yumurtalık kanserinde evreleme;

Evrelemede(FİGO) evrelemesi kullanılır. Over kanserlerinde evreleme için cerrahi yaklaşım gerektirir. Evreleme kanserin ne kadar yayıldığını saptama işlemidir. Over kanserinin değişik evreleri değişik şekillerde tedavi edildiği için evreleme çok önemlidir.

Cerrahi ve çıkarılan dokuların mikroskop altında incelenmesi doktorun tümörü evrelemesi için gereklidir. Evreleme, tümörün yayılma derecesini, yakındaki lenf nodlarına veya uzak organlara yayılıp yayılmadığını tarif etmektedir.

I- tümör overlere sınırlıdır

IA- tümör tek overe sınırlı, kapsül sağlam, asit veya periton suyunda tm yok

IB- tümör her iki overe sınırlı, kapsül sağlam, asit veya periton suyunda tm yok.

IC- tümör tek yada iki overde , kapsül rüptüre, over yüzeyinde tm var, asit var, asit suyunda tm var.

II- tm pelvise yayılmış.

·        IIA- tm tup ve uterusa yayılmış, asit yada periton yıkantı suyunda tm yok

·        IIB- tm diğer pelvik dokulara yayılmış, asit yada periton yıkantı suyunda tm yok.

·        IIC- pelvik yayılım var, asit ve pelvik yıkama suyunda tm var.

III- tm pelvis dışında periton veya bölgesel lenf nodu tutulumu var

·       IIIA- pelvis dışında mikroskopik periton metastazı var

·       IIIB- periton metastazı çapı 2 cm altı

·       IIIC- periton metastazı çapı 2 cm den büyük yada bölgesel LAP mevcut

IV- uzak metastaz mevcut

NOT: M1: uzak metastaz olup periton metastazı uzak metastaz olarak kabul edilmemektedir.

Over kanseri tedavisi nasıl yapılır?

Yumurtalık kanseri tedavisi şekli seçilirken hastanın genel sağlık durumu, çocuk isteyip istemediği ve diğer bireysel özellikler de düşünülmelidir. Yaş tek başına tedavi seçimini kısıtlayıcı bir faktör değildir. Çalışmalar ileri yaştaki kadınların da yumurtalık kanseri tedavisini iyi tolere ettiğini göstermiştir. Over kanseri için temel tedavi şekilleri cerrahi ve kemoterapidir. Çoğu kez bu yöntemlerin ikisi bir arada kullanılır. Over kanserinin tedavisi birçok branştan hekimin bir arada davranmasını gerektirir. Bunlar jinekolog, onkolog, radyoterapist, kemoterapist, patolog, dietisyen ve psikiyatristtir. Günümüzde henüz deneme aşamasında olan bazı hormon ve alerji tedavileri de vardır. Son zamanlarda ikinci bakış cerrahisi kavramı over kanseri tedavisinde giderek önem kazanmaktadır. Buna göre cerrahi ve kemoterapiyi takiben hasta ikinci kez ameliyat edilir ve yeniden durum değerlendirmesi yapılıp yeniden tedavi protokolu saptanmaktadır.

Evre IA-IB Grade 1 à Operasyon + takip

Evre IA-IB Grade 2 à Operasyon + adjuvan veya takip

Evre IC-II veya Grade 3 à Operasyon + adjuvan

Over tümöründeki prognoz, sağkalım nedir?

Prognozda en önemli faktör hastalığın evresidir. Buna göre evre 1 de 5 yıllık yaşam % 70, evre 2 de %25, evre 3 de %18 ve evre 4 de %0'dır.

! Yasal Uyarı !

www.kurtaj.info

www.genitalsigil.net

Google Plus +