Vajinal Mantar Enfeksiyonu
|
Vajinal mantar enfeksiyonu hemen hemen her kadının hayatında en az bir
kere karşılaştığı ve tedavi edilmezse daha önemli rahatsızlıklara yol
açabilecek yaygın bir hastalıktır. Kadınlarda gelişen vajinal infeksiyon
(vajinit) etkenleri içinde en sık izole edilen mantar Candida
albicans’dır. Vakaların yaklaşık %10-15’inde Torulopsis glabrata gibi
diğer Candida türleri de etken olabilir. Kadınların % 75’lik kısmı yaşam
süresince en az bir kez vajinal mantar enfeksiyonu geçirirler. |
Mantar
enfeksiyonu nasıl bulaşır?
Mantar enfeksiyonu
genellikle başka yerden bulaşmaz. Kadının kendi normal vajinal floralarında
bulunan mantar hücreleri çeşitli nedenlerle vücut direnci düştüğünde çoğalıp
aktif hale gelerek vaginit oluştururlar. Çok nadiren cinsel temasla
geçebildiği de sanılmaktadır. Erkek semeninde üretilemediği için cinsel yolla
bulaşan bir hastalık olarak her doktor tarafından genellikle kabul
edilmez.Ancak yapılan araştırmalarda eşlerin benzer tipte mantar hücresi
taşıdıkları saptandığı için pek çok hekim tedavide eş tedavisi de uygulamayı
uygun görmektedirler. Havuz ,deniz,tuvalet veya başkasının kullandığı
eşyalardan da bulaşması pek olası değildir.Antibiotik kullanımı sonrası,stres
yada yorgunlukla direncin düşmesiyle ortaya çıkan fırsatçı bir enfeksiyondur.
Mantar
enfeksiyonunun belirtileri nelerdir?
Vajinal mantar enfeksiyonunun en önemli ve en sık görülen belirtisi özellikle
geceleri artan ve huzursuzluk veren kaşıntıdır. Bu kaşıntı özellikle sıcak
etkisi ile artar. Hastaların çoğunda dış genital organlarda yanma vardır.
İdrar yaparken, idrarın değdiği bölgelerde şiddetli yanma hissi olur ve o
bölge kızarır.Bazı hastalarda cinsel ilişki esnasında ağrı ve yanma
olabilir. Ağrıdan dolayı kadınlar cinsel ilişkiden kaçınırlar.
Normalden farklı,
kokusuz, zaman zaman kalın ve kütleler halinde, bazen beyaz ya da gri
renkte, sulu akıntı olmaktadır. Fakat akıntının olması her zaman bir kural
değildir ve her zaman akıntı olmayabilir. Eğer mevcut ise bu akıntı beyaz
renkli ve içerisinde süt ya da peynir kesiği şeklindedir. Akıntıda kötü koku
görülmez. Kokunun olması kandidiazise eşlik eden ikinci bir enfeksiyonun
varlığını akla getirmelidir.
Vulva ve vajinada
kızarıklık ve şişlik olabilir. Vajina duvarında mantar plakları
bulunabilir.Bunların görülmesi kandidiazis için tipiktir. Kaşımaya bağlı
olarak vulva derisinde soyulmalar ve küçük kanamalar olabilir.
Vajinada mantar enfeksiyonunda tanı
nasıl konur? Vajinal mantar hastalığında yapılan tetkikler nelerdir?
Mantar tanısı için
vajinal muayene yeterli
olmaktadır. Doktor tarafından vaginadaki mantar plaklarının görülmesi ve
hastanın şikayetleri tanı için yeterli olmaktadır. Kaşımaya bağlı
olarak vulva derisinde soyulmalar ve küçük kanamalar olabilir ve doktor
tarafından bunlar da değerlendirilmektedir. Bazen alınan smear testinde
hastanın belirgin bir şikayeti olmamasına rağmen mantar hücreleri
görülebilmektedir .Mikroskop altında akıntının incelenmesi ile tanı kesin
olarak konulmaktadır.
Vaginal mantarı kolaylaştıran faktörler nelerdir ?
·
Geniş
spektrumlu antibiyotikler ; vajina PH’ sını bozarak ve iyi huylu bakterileri
(normal vajinal florayı) yok ederek mantar oluşumuna sebep olurlar.
·
Şeker
hastalığı; İdrar ve vajina salgısında şeker miktarı artarak mantar oluşumunu
kolaylaştırır.
·
Gebelik; Vücut direncinin düşmesi ve vagina PH’sının ,floranın gebelik
hormonlarına bağlı değişmesi ile mantar oluşumu kolaylaşmaktadır.
·
Bağışıklık
siteminin bozulması; mantar oluşumunu kolaylaştırmaktadır.
·
Doğum
kontrol hapları; vajinal florayı değiştirerek mantar oluşumu için zemin
hazırlarlar.
·
Spiral; tüm genital enfeksiyonları arttırabildiği gibi mantar oluşumunu da
kolaylaştırmaktadır.
·
Naylon iç
çamaşırları kullanımı; vajina ve dış genital organdaki nem oranını arttırarak
mantar oluşumuna yardımcı olurlar.
·
Devamlı
hijyenik ped kullanımı; naylon iç çamaşırları gibi nem oranını arttırarak
mantar oluşumunu kolaylaştırırlar.
·
Genital
organ parfümleri,bazı tuvalet kağıtları,parfümlü prezervatifler ve vajinal
tampon kullanımı
·
Şişmanlık
·
Rahim ağzı
yaraları varlığı
Vajinal Mantar Tedavisi
Nasıl Yapılır? Mantar ilaçları Nelerdir?
Vajinal mantar infeksiyonlarının tedavisi hem çok kolay, hem de zordur.
Tedavi ile birkaç gün içinde şikayetler geriler. Hastaların % 5-25’lik
kısmında hastalık ileri dönemlerde tekrarlayabilir. Yılda en az dört kez aynı
tablo tekrarlar ise rekürren kandidiazisten söz edilebilir. Mantarın
vajinadaki sağlam dokuda derinlere ilerlemesi ve sessiz kalarak ilaçlardan da
etkilenmemesi buna neden olabilir.
Tedavide hem sistemik, hem de lokal etkili ilaçlar kullanılır. Vajinal
fitil ve kremler, ağızdan alınan antifungal ajanlar uygun doz ve sürede
kullanılır. Tekrarlayan enfeksiyonlarda eş tedavisi de önerilir.
Kişisel hijyende vajinanın su ile yıkanmaması, nötr pH derecelerine
sahip sıvı sabunlar kullanılması, naylon giysiler giyilmemesi, çamaşırların
pamuklu olması, kaynatarak yıkanması ve buharlı ütü ile ütülenmesi, dar
giysilerden kaçınılması, havuz ve deniz sonrasında ıslak mayoların
değiştirilmesi tedaviyi kolaylaştırır.
HPV Tedavisi
Geri
Gebelikte
mantar enfeksiyonu
Genital
Enfeksiyonlardan Korunma Yolları, Hijyen
Dış
Genital Bölgede (Vulvada) Kaşıntı, VİN
|